އުންމަތުގެ ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު صَلَى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمގެ މައްޗަށް އެންމެ ފުރަތަމަ ބާއްވައިލެއްވުނު ވަޙީގެ ބަސްފުޅަކީ ﴿إقْرَأْ﴾ (العلق: ١) މި ބަސްފުޅެވެ. މާނައީ:- “ކަލޭގެފާނު ކިޔަވާ ވިދާޅުވާށެވެ!” މިއެވެ. އެހެންކަމުން، މާތް ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި ޢިލްމަށް ދެވިފައިވާ ޝަރަފާއި މަތިވެރިކަން ކީރިތި ރަސޫލާ صَلَى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمގެ މައްޗަށް ބާއްވައިލެއްވުނު ވަޙީގެ ފުރަތަމަ ބަސްފުޅުން ވެސް އެނގިގެން ދެއެވެ.
ޢިލްމަށް ލިބިފައިވާ ޤަދަރުގެ ސަބަބުން ޢިލްމު ޙާސިލު ކުރައްވައިގެން ތިއްބަވާ ޢާލިމުންނާއި، ޢިލްމުން މިންވަރެއް ޙާސިލު ނުކޮށް ތިބޭ ޖާހިލުންނާ އެއްފަދަ ވެގެނެއްނުވެއެވެ. މިކަމަށް ދަލީލު ކުރަނީ ކީރިތި ޤުރްއާނުގެ އަންނަނިވި އާޔަތެވެ. ﴿قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ﴾ (الزمر: ٩) މާނައީ:- “ކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވާށެވެ! ދަންނަމީހުންނާއި، ނުދަންނަމީހުން ހަމަހަމަވާނެ ހެއްޔެވެ؟”
ޢިލްމު އިތުރުކޮށްދެއްވުމަށް އެދި އެއިލާހުގެ ޙަޟްރަތުގައި ދެންނެވުމަށް މާތް ނަބިއްޔާ صَلَى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم އަށް މާތް ﷲ ވަނީ ކީރިތި ޤުރްއާނުގައި އަންގަވާފައެވެ. ޢިލްމު ފިޔަވައި އެހެން އެއްޗެއް އިތުރު ކޮށްދެއްވުމަށް އެކަލޭގެފާނަށް ކީރިތި ޤުރްއާން މެދުވެރިކުރައްވާ މާތް ﷲ އިރުޝާދު ދެއްވާފައެއް ނުވެއެވެ. މިކަމުން ވެސް ޢިލްމަށް މާތް ﷲގެ ޙަޟްރަތުގައި ދެވިފައިވާ މާތްކަމާއި ޝަރަފުވެރިކަން ހާމަވެގެންދެއެވެ. އެކަމަށް އިޝާތާތްކުރައްވައި މާތް ﷲ ވަޙީ ކުރައްވަނީ ﴿وَقُل رَّبِّ زِدْنِي عِلْمًا﴾ (طه: ١١٤) މާނައީ: “އަދި ކަލޭގެފާނު ވިދާޅުވާށެވެ. އަޅުގެ ވެރި ރައްބެވެ. މި އަޅާއަށް ޢިލްމު އިތުރު ކޮށްދެއްވާނދޭއެވެ!”
މާތް ﷲ އަޅަކަށް ހެވެއް މިންވަރު ކުރައްވަން އިރާދަ ކުރައްވައިފި ނަމަ އެއިލާހުގެ ދީނުގެ ޢިލްމު އެ އަޅަކަށް ދެއްވައެވެ. ދީނުގެ ފަހުމު ނުވަތަ ހެޔޮ ވިސްނުން ދެއްވައެވެ. ކީރިތި ރަސޫލާ صَلَى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّم މި ކަމަށް އިޝާރާތްކުރައްވާ ޙަދީޘްފުޅު ކުރެއްވިއެވެ. “من يرد الله به خيرا يفقهه في الدين.” (متفق عليه) މާނައީ: “މާތް ﷲ އަޅަކަށް ހެވެއް މިންވަރު ކުރައްވަން އިރާދަ ކުރައްވައިފި ނަމަ އެ އަޅަކަށް އިސްލާމްދީނުގެ ޢިލްމު (އަދި ދީނުގެ ހެޔޮ ވިސްނުން) ދެއްވައެވެ.” (ބުޚާރީއާއި މުސްލިމް)
އެހެންކަމުން ޢިލްމުވެރިނަކީ ނަބީބޭކަލުންގެ ވާރުތަވެރިންނެވެ. އެބޭކަލުން ވާރުތަވެރިންނަށް ވަނީ ނަބީބޭކަލުން ދޫކުރައްވާފައި ވަޑައިގެންނެވި ޢިލްމުގެ ޙާޞިލްކުރުމުގެ ނަސީބު އެބައިމީހުން ލިބިގަންނާތީއެވެ. އެހެނީ، ނަބީބޭކަލުންނަކީ މުދައު ދޫކުރެއްވި ބައެއް ނޫނެވެ. އެބޭކަލުން ދޫކުރެއްވި އެއްޗަކީ ޢިލްމެވެ.
